Teknologia kimikoa. Sistema kimikoen datuak eta konposatu kimikoen parametroak

50 p.Teknologia kimikoaren alorrean (ingeniaritzako kimika-arloa) ezinbestekoa da bibliografian agertzen diren sistema kimikoen zenbait datu eta konposatu kimiko industrialen hainbat propietate erabiltzea. Lehenengo aipatutakoen artean oreka-konstanteak, erredukziozko potentzialak edo erreakzio kimikoen entalpia-aldaketak daude; konposatuen propietateen artean, berriz, lurrun-presioa, bero-ahalmena edo entropia absolutua aurki daitezke. Datu horiek oinarrizkoak dira ingeniaritza kimikoko kalkuluak gauzatu ahal izateko; hala nola, bero-trukatzaile batean trukatzen den bero kantitatea zenbatesteko, galbanizazio elektrolitiko batean ezarriko den metalaren kantitatea aurreikusteko edo erreaktore baten tenperatura zehazteko. Datu horiek guztiak, normalean, liburu espezializatuen «Taulak» esaten zaien eranskinetan agertzen dira. Hala ere, nahiz eta oinarrizkoak diren, zaila izaten da ingeniaritza kimikoko kalkulu jakin bat egiteko beharrezkoak diren datu guztiak liburu bakarrean aurkitzea, liburu bakoitza bere edukian jorratutako gaietan baino ez delako ardazten. Ohikoa da zientzia kimikoa lantzen duten liburu klasikoetan zientzia kimikoaren datuak agertzea, besteak beste, elementuen elektronegatibotasuna, formazio-entalpiak, hainbat azido eta base ahulen oreka-konstanteak, konposatu ezorganikoen disolbagarritasun-biderkadura edo erredukzio-potentzial estandarrak. Ingeniaritza edo teknologia kimikoko bibliografian, aldiz, oinarrizko kimikaren konstanteak eta parametroak alde batera utzi ohi dira. Mota horretako liburuetan, prozesu industrial kimikoen unitateak diseinatzeko erabilgarriak diren datuak biltzen dira, hala nola: hainbat konposaturen urtze-, sublimazio- eta lurruntze-bero sorrak, bero espezifikoak, Antoineren parametroak, etab. Hori dela eta, normalean ikasleei iturri desberdinetatik hartutako datuak ematen zaizkie eta batzuetan datu horiek erreferentzia desberdinekin kalkulatuta daude. Esate baterako, ohikoa da tenperaturaren menpekoak diren konposatuen propietateak, bero-ahalmena kasu, tenperatura diferenteetan aurkitzea iturriaren arabera. Beste batzuetan, propietate berbera unitate ezberdinetan agertzen da liburuaren arabera, askotan sistema internazionala ez den unitate-sistemaren batean (sistema anglo-saxoia oraindik ere oso hedatuta dago teknologia kimikoaren arloan). Horretaz aparte, esan gabe doa arlo honetan eskuragarri dauden datu eta propietate gehienak ingelesez (nagusiki) eta gaztelaniaz argitaratuta daudela. Ondorioz, eskuarki ikasleei emandako «taulak» euskara ez den beste hizkuntza batean agertu ohi dira. Erakutsitako arrazoi guztiak direla eta, egileek uste dute dokumentu honetan aurkezten den datubilduma oso erabilgarria izan daitekeela unibertsitatean teknologia kimikoko arloan ikasten eta lan egiten duten ikasle, irakasle eta ikertzaileentzat

Automatic feedback and assessment of team-coding assignments in a DevOps context

We describe an automated assessment process for team-coding assignments based on DevOps best practices. This system and methodology includes the definition of Team Performance Metrics measuring properties of the software developed by each team, and their correct use of DevOps techniques. It tracks the progress on each of metric by each group. The methodology also defines Individual Performance Metrics to measure the impact of individual student contributions to increase in Team Performance Metrics. Periodically scheduled reports using these metrics provide students valuable feedback. This process also facilitates the process of assessing the assignments. Although this method is not intended to produce the final grade of each student, it provides very valuable information to the lecturers. We have used it as the main source of information for student and team assessment in one programming course. Additionally, we use other assessment methods to calculate the final grade: written conceptual tests to check their understanding of the development processes, and cross-evaluations. Qualitative evaluation of the students filling relevant questionnaires are very positive and encouraging.Open Access funding provided thanks to the CRUE-CSIC agreement with Springer Nature

Multiple Intelligence Informed Resources for Addressing Sustainable Development Goals in Management Engineering

The competence-based model focuses on acquiring skills and abilities, yet each student’s individual circumstances condition the way in which they learn, develop, and implement them. Accordingly, there is a growing interest in defining learning activities that consider the diverse range of intelligences, abilities, and prevailing mindsets in each individual in order to promote inclusive education and sustainable development. This article seeks to design a methodology for the teaching–learning resources associated with the nature of the prevailing intelligence in the competence-based model. Thus, the “competence-intelligence-resource triangle” was proposed for promoting inclusive education in the degree in Management Engineering at the University of the Basque Country (UPV/EHU). A total of 99 teaching–learning resources, 11 competences, and 9 types of intelligence were combined. As far as the multiple intelligence approach is concerned, the 50 students surveyed prioritized logical–mathematical, interpersonal, intrapersonal, linguistic, and spatial intelligences. As a conclusion, the use of teaching–learning resources designed for promoting different types of intelligence in the competence-based model constitutes an adaptive strategy for the students to successfully acquire competences

Web-Scraping Teknikan Oinarritutako Azpiegitura Informatikoak. Xerka Online eta Minerva aplikazioak

Erabiltzailearen zereginak errazten dituzten sistema informatiko ugari erabiltzen dira, bai arlo profesionalean, bai eta arlo pertsonalean ere. Hala ere, kasu batzuetan erabiltzaileen beharren eta sistema informatikoak eskaintzen duenaren arteko distantzia handia da. Artikulu honetan web-scraping teknikarekin sortutako bi azpiegitura informatiko deskribatu dira, jatorrizko beste azpiegitura batzuen funtzionalitatea hobetu dutenak. Alde batetik, Xerka Online aplikazioak ikertzaileen curriculum vitaearen (CVaren) sortze- eta mantentze-lana errazten du, ikertzaileek egin behar izaten duten ataza nagusia modu automatizatuan eginez: argitalpenak bilatu eta haiei dagozkien kalitate-adierazle (eragin-faktore eta aipamen kopuru) eguneratuak ezarri. Minerva aplikazioak, ordea, Vitoria-Gasteizko Ingeniaritza Eskolan egiten diren kalitate-txostenak kudeatzen ditu. Horretarako, Euskal Herriko Unibertsitateko (UPV/EHUko) GAUR web-aplikaziotik automatikoki jaisten ditu itxitako aktak, jarritako kalifikazioen estatistikak kalkulatzen ditu, eta maila ezberdinetan egiten diren txostenak batzen ditu. Bi aplikazioen abantaila nagusiak lan horiek egiteko behar den denboraren eta giza akatsen murrizpena dira.; Computational systems that facilitate the tasks of the customer are frequently used, both for professional and personal purposes. However, in some cases, the computer system does not meet the users’ needs. In this article, two computational infrastructures based on the use of web-scraping are described, which improve the functionality of the original infrastructures.Xerka Online allows the creation and maintenance of a researcher’s curriculum vitae (CV) by searching his/her publications and their updated quality indicators (impact factor and cites). Minerva manages the quality assessment reports in the Faculty of Engineering of Vitoria-Gasteiz. To that end, it downloads the grade records from GAUR (a web-application of the University of the Basque Country UPV/EHU), calculates statistics, and merges reports generated in different levels of the quality assessment process. The main advantages of these applications are time reduction and avoidance of human errors

Unibertsitate iraunkorragoaren alde: Vitoria-Gasteizko Ingeniaritza Eskolako hondakinen kudeaketaren azterketa

Universities are considered agents of social change and therefore play an important role in the generation and dissemination of knowledge, research, innovation, economic development and social welfare, showing a constant commitment to sustainable development. Thus, the University of the Basque Country (UPV/EHU), in its "2030 Agenda for Sustainable Development", defines its social, economic and environmental plans and practices. This document is a deep reflection of the 17 sustainable development goals and 169 targets, whose end is to promote economic prosperity, social inclusion and environmental sustainability. At the same time, the UPV/EHU, with the initiative Campus Bizia Lab (CBL), wants to reinforce the aforementioned aspects among the university community (faculty, research staff, services and administration staff, and students). In this work, which is within the CBL initiative, the results obtained under the project "ACTION-REDUCTION. Reinventing classic laws for a more sustainable Campus: actions to reduce consumption and waste" are presented. One of the objectives of this project has been to propose actions to minimize the generation and optimize the management of urban and hazardous waste generated at the Faculty of Engineering of Vitoria-Gasteiz. For this purpose, an exhaustive analysis of the collection, data registration and storage procedures has been carried out, improving the errors and/or inefficient aspects found. In addition, the data related to the last 5 courses has been analyzed, proposing and applying improvement actions or ideas that can contribute to reduce the generation of waste at the Faculty, in order to move towards a more sensitized university community.; Unibertsitateak gizarte-aldaketaren eragiletzat hartzen dira eta, ondorioz, zeregin garrantzitsua dute ezagutza, ikerketa, berrikuntza, garapen ekonomikoa eta gizarte-ongizatea sortzen eta zabaltzen, etengabeko konpromisoa erakutsiz garapen jasangarriarekin. Honela, Euskal Herriko Unibertsitateak (UPV/EHUk) bere gizarte-, ekonomia- eta ingurumen-politika planak eta praktikak gizartearentzat eredugarri izan daitezen zehazten ditu, "Garapen Iraunkorrerako EHUagenda 2030" dokumentuan esaterako. Bertan, gogoeta sakona egiten da garapen iraunkorreko 17 helbururen eta oparotasun ekonomikoa, gizarteratzea eta ingurumen-jasangarritasuna sustatzeko 169 helmugaren inguruan, dokumentua ibilbide-orritzat hartuz eta Unibertsitatearen lana planetaren erronka handienekin lerrokatuz. Aldi berean, UPV/EHUk, Campus Bizia Lab ekimenarekin, aipatu berri diren alderdiak indartu nahi ditu unibertsitate-komunitatearen artean (irakasleen, ikertzaileen, zerbitzu eta administrazioko langileen, eta ikasleriaren artean). Lan honetan, aurkeztu egiten dira Campus Bizia Lab ekimenaren barruan "EKINTZA-MURRIZTEA. Lege klasikoak berrasmatzea gure Campusaren etorkizun iraunkorrago baterako: kontsumoak eta hondakinak murrizteko ekintzak" proiektuaren baitan lortu diren hainbat emaitza. Proiektu honen helburuetariko bat izan da Vitoria-Gasteizko Ingeniaritza Eskolako hiri-hondakinen eta hondakin arriskutsuen sorkuntza aztertzea, haien kudeaketa optimizatzea eta sorkuntza minimizatzea ahalbidetuko duten jarduerak azaltzea. Horretarako, hondakin mota horien bilketa-, erregistro- eta biltegiratze-prozedurak zehatz-mehatz aztertu dira, eta topatu diren akatsak edo efizientzia gutxiko alderdiak hobetu dira. Gainera, Eskolan azken 5 ikasturteetan sortutako hiri-hondakinen eta hondakin arriskutsuen inguruko datuak aztertu dira, emaitzen argitan hondakinen sorkuntza murrizten lagun dezaketen hobekuntza-ekintzak edo ideiak proposatzeko eta aplikatzeko, eta EHUagenda 2030 helburuekin lerrokatuz, hondakinen inguruan unibertsitate-komunitate sentsibilizatuagoa lortzeko bidean aurrera egiten laguntzeko

Teknologia kimikoa. Sistema kimikoen datuak eta konposatu kimikoen parametroak

50 p.Teknologia kimikoaren alorrean (ingeniaritzako kimika-arloa) ezinbestekoa da bibliografian agertzen diren sistema kimikoen zenbait datu eta konposatu kimiko industrialen hainbat propietate erabiltzea. Lehenengo aipatutakoen artean oreka-konstanteak, erredukziozko potentzialak edo erreakzio kimikoen entalpia-aldaketak daude; konposatuen propietateen artean, berriz, lurrun-presioa, bero-ahalmena edo entropia absolutua aurki daitezke. Datu horiek oinarrizkoak dira ingeniaritza kimikoko kalkuluak gauzatu ahal izateko; hala nola, bero-trukatzaile batean trukatzen den bero kantitatea zenbatesteko, galbanizazio elektrolitiko batean ezarriko den metalaren kantitatea aurreikusteko edo erreaktore baten tenperatura zehazteko. Datu horiek guztiak, normalean, liburu espezializatuen «Taulak» esaten zaien eranskinetan agertzen dira. Hala ere, nahiz eta oinarrizkoak diren, zaila izaten da ingeniaritza kimikoko kalkulu jakin bat egiteko beharrezkoak diren datu guztiak liburu bakarrean aurkitzea, liburu bakoitza bere edukian jorratutako gaietan baino ez delako ardazten. Ohikoa da zientzia kimikoa lantzen duten liburu klasikoetan zientzia kimikoaren datuak agertzea, besteak beste, elementuen elektronegatibotasuna, formazio-entalpiak, hainbat azido eta base ahulen oreka-konstanteak, konposatu ezorganikoen disolbagarritasun-biderkadura edo erredukzio-potentzial estandarrak. Ingeniaritza edo teknologia kimikoko bibliografian, aldiz, oinarrizko kimikaren konstanteak eta parametroak alde batera utzi ohi dira. Mota horretako liburuetan, prozesu industrial kimikoen unitateak diseinatzeko erabilgarriak diren datuak biltzen dira, hala nola: hainbat konposaturen urtze-, sublimazio- eta lurruntze-bero sorrak, bero espezifikoak, Antoineren parametroak, etab. Hori dela eta, normalean ikasleei iturri desberdinetatik hartutako datuak ematen zaizkie eta batzuetan datu horiek erreferentzia desberdinekin kalkulatuta daude. Esate baterako, ohikoa da tenperaturaren menpekoak diren konposatuen propietateak, bero-ahalmena kasu, tenperatura diferenteetan aurkitzea iturriaren arabera. Beste batzuetan, propietate berbera unitate ezberdinetan agertzen da liburuaren arabera, askotan sistema internazionala ez den unitate-sistemaren batean (sistema anglo-saxoia oraindik ere oso hedatuta dago teknologia kimikoaren arloan). Horretaz aparte, esan gabe doa arlo honetan eskuragarri dauden datu eta propietate gehienak ingelesez (nagusiki) eta gaztelaniaz argitaratuta daudela. Ondorioz, eskuarki ikasleei emandako «taulak» euskara ez den beste hizkuntza batean agertu ohi dira. Erakutsitako arrazoi guztiak direla eta, egileek uste dute dokumentu honetan aurkezten den datubilduma oso erabilgarria izan daitekeela unibertsitatean teknologia kimikoko arloan ikasten eta lan egiten duten ikasle, irakasle eta ikertzaileentzat

Sustainable mold biomachining for the manufacturing of microfluidic devices

Biomachining has been investigated as a sustainable and effective alternative to conventional prototyping techniques for molding polymeric materials for their subsequent use as microfluidic devices. A novel and simple process based on the combination of a Pressure Sensitive Adhesive mask and a varnish has been proposed for preparing metal workpieces as an alternative to photolithography, with the latter being the most widely used technique for protecting workpieces. As far as the bioprocess is concerned, it has been applied in successive mold-etching and oxidant bio-regeneration stages. Metal solubilization has proven to be repeatable in several consecutive mold-etching stages when using the regenerated oxidant solution. As a result, the lifespan of the biomachining medium has been prolonged, contributing to process sustainability. An equation with two restrictions has been proposed to predict the time required to obtain a mold with a fixed height, as metal solubilization evolves differently between the first and subsequent hours. Finally, the bio-engraved copper pieces have acted as effective molds in the fabrication of self-powered polydimethylsiloxane microfluidic devices. This new biomachining application is therefore an effective and ecofriendly process for producing microfluidic devices.This work was supported by the State Agency for Research (AEI) of the Spanish Government-European Regional Development Fund (FEDER-ERDF, EU) [grant number: CTM2016-77212-P], Spain’s Ministry of Science and Education [grant number: PID2020-120313 GB-I00/AIE/10.13039/501100011033], and the Basque Government’s Department of Education for the consolidation of research groups [grant number: IT1633-22]. Professor L. N. López de la Calle is acknowledged for his assistance with the copper samples

Ingurumen inpaktuaren ebaluazioaren oinarriak

104 p.Aurkibidea: 1. Ingurumen-kudeaketa eta garapen jasangarria: 1.1. Ingurumena eta baliabide naturalak. 1.2. Garapen jasangarriaren aurrekariak eta bilakaera historikoa. 1.3. Kudeaketa-sistemak. 2. Ingurumen-inpaktua: 2.1. Kontzeptua. 2.2. Ingurumen-inpaktuen tipologia. 2.3. Ingurumen-inpaktuaren izaera. 2.4. Ingurumen-inpaktuaren adierazleak. 3. Ingurumen Inpaktuaren Ebaluazioaren prozedura administratiboa: marko legala eta instituzionala: 3.1. Europako araudia. 3.2. Estatuko araudia. 3.3. Ingurumen Inpaktuaren Ebaluazioa: prozedura administratiboa. 4. Ingurumen Inpaktuaren Azterketa (IIA): 4.1. Diziplinarteko taldearen eraketa. 4.2. Ingurumen Inpaktuaren Azterketa gauzatzeko pausoak. 4.3. Ingurumen Inpaktuaren Azterketarako metodologia orokorra. 5. Ingurumen Inpaktuaren Azterketa: proposatutako metodologia: 5.1. Proiektuaren eta alternatiben deskribapena. 5.2. Ingurumen-inbentarioa. 5.3. Ingurunean eragindako proiektuaren efektuen aurreikuspena. 5.4. Inpaktuak sor ditzaketen ekintzen identifikazioa. 5.5. Inpaktuak jasan ditzaketen ingurumen-azpifaktoreen identifikazioa. 5.6. Inpaktuen identifikazioa. 5.7. Inpaktuen balorazioa. 5.8. Ingurumena Zaintzeko Programa. 5.9. Sintesi-dokumentua

Metal Extraction and Recovery from Mobile Phone PCBs by a Combination of Bioleaching and Precipitation Processes

Bearing in mind the metal rich composition of printed circuit boards (PCBs), this material represents a secondary source of valuable metals and offers an entrepreneurial opportunity in the metal sales market. Based on the ability of microorganisms to regenerate and produce the chemical oxidants that are responsible for metal leaching, bioleaching has become an efficient and affordable alternative to conventional metal recycling technologies, although further research is still necessary before industrial implementation. This study focuses on the recovery of metals contained in mobile phone PCBs through a combined process. Two different PCB pre-treatments were evaluated: grinding the whole piece and removing the epoxy cover from the piece without grinding. The benefit of A. ferrooxidans activity on the metal solubilization rate was analyzed. Additional chemical leaching assays were also conducted for comparison purposes and the reagents ferric iron (Fe3+) and sulfuric acid (H2SO4) were selected for these experiments. The copper extraction results obtained in Fe3+ experiments with and without bacteria (A. ferrooxidans) were similar after 260 h of operation, indicating the need for alternative strategies to ensure a controlled and continuous metal biodissolution rate. The contribution of H2SO4 to the leaching processes for copper and nickel was almost negligible during the first 50 h, and more significant thereafter. The recovered metals were precipitated from a synthetic solution simulating a real ferric leaching by adding sodium hydroxide (NaOH) and sodium sulfide (Na2S). The combination of both precipitants allowed an effective removal of metals from the leachate.The authors wish to acknowledge the financial support received from the State Agency for Research (AEI) of the Spanish Government and the European Regional Development Fund (ERDF, EU) [Project CTM2016-77212-P]. The University of the Basque Country UPV/EHU (Spain) [GIU18/118] is also acknowledged

Ingurumen inpaktuaren ebaluazioaren oinarriak

104 p.Aurkibidea: 1. Ingurumen-kudeaketa eta garapen jasangarria: 1.1. Ingurumena eta baliabide naturalak. 1.2. Garapen jasangarriaren aurrekariak eta bilakaera historikoa. 1.3. Kudeaketa-sistemak. 2. Ingurumen-inpaktua: 2.1. Kontzeptua. 2.2. Ingurumen-inpaktuen tipologia. 2.3. Ingurumen-inpaktuaren izaera. 2.4. Ingurumen-inpaktuaren adierazleak. 3. Ingurumen Inpaktuaren Ebaluazioaren prozedura administratiboa: marko legala eta instituzionala: 3.1. Europako araudia. 3.2. Estatuko araudia. 3.3. Ingurumen Inpaktuaren Ebaluazioa: prozedura administratiboa. 4. Ingurumen Inpaktuaren Azterketa (IIA): 4.1. Diziplinarteko taldearen eraketa. 4.2. Ingurumen Inpaktuaren Azterketa gauzatzeko pausoak. 4.3. Ingurumen Inpaktuaren Azterketarako metodologia orokorra. 5. Ingurumen Inpaktuaren Azterketa: proposatutako metodologia: 5.1. Proiektuaren eta alternatiben deskribapena. 5.2. Ingurumen-inbentarioa. 5.3. Ingurunean eragindako proiektuaren efektuen aurreikuspena. 5.4. Inpaktuak sor ditzaketen ekintzen identifikazioa. 5.5. Inpaktuak jasan ditzaketen ingurumen-azpifaktoreen identifikazioa. 5.6. Inpaktuen identifikazioa. 5.7. Inpaktuen balorazioa. 5.8. Ingurumena Zaintzeko Programa. 5.9. Sintesi-dokumentua